بررسی گسترش آلزایمر در مغز با کمک روشی مبتنی بر اشعه ایکس

پژوهشگران “دانشگاه مریلند” در پروژه جدیدی، روشی مبتنی بر اشعه ایکس ارائه داده‌اند که می‌تواند به بررسی میزان گسترش آلزایمر در مغز به صورت غیرتهاجمی کمک کند.

به نقل از وب‌سایت رسمی دانشگاه مریلند، پژوهشگران سعی دارند روشی مبتنی بر اشعه ایکس ابداع کنند که می‌تواند امکان درک آلزایمر را در مراحل پیش‌بالینی افزایش دهد. هدف این گروه پژوهشی، ارائه یک روش غیرتهاجمی برای اندازه‌گیری سریع میزان پلاک‌ آمیلوئید در مغز است که مشخص شده با پیشرفت آلزایمر ارتباط دارد.

در مغز انسان، میلیاردها نورون وجود دارد که اطلاعات را به واسطه سیگنال‌های الکتریکی و شیمیایی به یکدیگر منتقل می‌کنند تا تقریبا همه عملکردهای بدن هماهنگ شوند.

آلزایمر، این خطوط ارتباطی را مختل می‌کند و به از بین رفتن عملکرد و مرگ سلول منجر می‌شود. این اختلالات معمولا در قسمت‌هایی از مغز رخ می‌دهند که به حافظه مربوط هستند. اما به مرور زمان، به کنترل نواحی مربوط به زبان، استدلال، ارتباط، تحرک و سایر عملکردهای حیاتی می‌پردازند.

مدت‌هاست که دانشمندان، تجمع آمیلوئید بتا در مغز را با بروز آلزایمر مرتبط می‌دانند اما هنوز سوالات بسیاری در مورد علت دقیق ایجاد پلاک آمیلوئید بتا در مغز وجود دارد. توانایی اندازه‌گیری تجمع آمیلوئید بتا می‌تواند به درک بهتر پیشرفت بیماری و ارائه روش‌های درمانی منجر شود.

پروفسور “آلدو بادانو” (Aldo Badano)، استاد “دانشگاه مریلند” (UMD) و از پژوهشگران این پروژه گفت: ما در این پژوهش، از روش‌های مبتنی بر اشعه ایکس استفاده کردیم تا پراکندگی تجمع آمیلوئید بتا در اعماق مغز مورد بررسی قرار دهیم.

روش‌های کنونی برای اندازه‌گیری آمیلوئید بتا، با کاستی‌های قابل توجهی رو به رو هستند. بررسی تجمع آمیلوئید بتا، به پت‌اسکن و یا ام‌آرآی و همچنین تزریق مواد حاجب نیاز دارد. به علاوه، روش‌های کنونی بررسی بار آمیلوئید بتا نمی‌توانند برای درک کامل پیشرفت بیماری، تصاویری با وضوح کافی ارائه دهند.

پژوهشگران در این پروژه، از روش “پراش پرتو ایکس در زوایای کوچک” (SAXS) استفاده کردند تا میزان بار آمیلوئید مغز را بررسی کنند. آنها این روش را به خاطر توانایی آن در شناسایی ساختارهای مولکولی به کار گرفتند. اگرچه این روش معمولا به بررسی نمونه‌های کوچک محدود می‌شود اما پژوهشگران توانستند محدودیت آن را در کار خود رفع کنند.

آزمایش‌هایی که روی موش‌ها انجام شد، نشان داد که این روش می‌تواند برای شناسایی موثر و غیرتهاجمی هدف به کار برود و برای انجام دادن کار خود، به تزریق مواد حاجب نیازی ندارد.

پژوهشگران امیدوارند که روزی پزشکان بتوانند از این روش برای ارزیابی پیشرفت آلزایمر بیمار استفاده کنند و این کار را تنها در چند دقیقه انجام دهند.
این پژوهش بررسی گسترش آلزایمر در مغز با کمک روشی مبتنی بر اشعه ایکس، در مجله “Scientific Reports” به چاپ رسید.